ماشین اتاق تعویض چیست؟
همان‌طور که گفته شد، خودرویی که در تصادف بیش از ۵۰ درصد آسیب ببیند به نقطه‌ای می‌رسد که دیگر تعمیر کابینش به‌صرفه نیست. فقط بحث هزینه‌ها نیست بلکه چنین خودرویی دیگر امنیت و کارایی قدیم را هم نخواهد داشت.
این نکته مهم را هم بدانید که ماشین اتاق تعویض فقط از نظر راننده‌ها و تعمیرکاران مردود و بی‌استفاده نیست بلکه قانون هم اجازه تعویض اتاق خودرو و استفاده از چنین وسیله‌ای را نمی‌دهد. اگر قرار باشد که چنین کاری انجام بدهید باید حتما با مراجع رسمی و قانونی ارتباط داشته باشید و مجوزهای لازم را دریافت کنید.
دلایل تعویض اتاق خودرو
خودروها به‌دلیل آسیبی که در تصادف و سوانح رانندگی به اتاقکشان وارد می‌شود، نیاز به تعویض بدنه پیدا می‌کنند. در واقع، زمانی که در تصادف قطعات داخلی بدنه آسیب می‌بینند، دیگر شاسی خارجی یعنی اطراف اتاق قابل‌استفاده نخواهد بود.
این نکته را هم یادتان باشد که برخی از خودروها دارای شاسی مستقل‌اند. بنابراین، ممکن است که در جریان حوادث، شاسی آنها آسیب ببیند اما اتاق مشکلی پیدا نکند. در نتیجه با آسیب‌دیدن خودرو، اتاق فقط در محل خود جابه‌جا یا کل شاسی روی اتاق دیگری سوار می‌شود. در این نوع از خودروها، تشخیص تعویضی‌بودن اتاق کمی دشوارتر از نمونه‌های دیگر است.
مراحل قانونی تعویض اتاق خودرو چیست؟
براساس ماده ۳۰ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی، عوض‌کردن قطعات اصلی خودرو مجاز نیست. منظور از قطعات اصلی چیست؟ اتاقک خودرو، شاسی‌ها و موتور.
برای تعویض اتاق خودرو چه باید کرد؟ اگر مالک خودرویی قصد چنین کاری را داشته باشد، باید به دوایر شماره‌گذاری ادارات راهنمایی و رانندگی مراجعه و پس از دریافت مجوز تعویض برای فرایند عوض‌کردن اتاقک یا بخش‌های اصلی دیگر اقدام کند.
در نتیجه مراحل قانونی تعویض اتاق خودرو به شرح زیر است:
مراجعه به دوایر شماره‌گذاری ادارات راهنمایی و رانندگی
اقدام به دریافت مجوز تعویض اتاق
بررسی وضعیت خودرو از سوی افسران کارشناس تصادفات
تأیید کارشناسان برای تعویض اتاق
صدور مجوز تعویض
مراجعه مالک به اداره راهنمایی و رانندگی پس از تعویض اتاق
بازدید نهایی راهنمایی و رانندگی از اتاق تعویض‌شده
ثبت تعویض اتاق در سوابق خودرو
باید بدانید که تمام این مراحل به‌طور رایگان یا با هزینه‌ای اندک انجام می‌شود و مالک در این فرایند متحمل هزینه‌ای هنگفت نخواهد شد. هزینه تعویض اتاق خودرو از مسیر قانونی هزینه‌ای ندارد اما زمانی که می‌خواهید وارد عملیات تعویض شوید، بنا به میزان آسیب‌دیدگی خودرو و نوع وسیله‌تان هزینه مشخص می‌شود. هزینه تأمین اتاق و مونتاژکردن برای خودروهای مختلف متنوع است. این را در نظر بگیرید که در بیشتر مواقع، این هزینه فایده‌ای ندارد و کیفیت نتیجه نهایی چندان جالب از آب درنمی‌آید.
تعویض غیرقانونی اتاق خودرو
بسیاری از مالکان برای اینکه از افت قیمت شدید ماشین اتاق تعویض جلوگیری کنند، این موضوع را به راهنمایی و رانندگی اطلاع نمی‌دهند. آنها به‌طور غیرقانونی اقدام به تعویض اتاق خودرو می‌کنند و در هنگام فروش هم چیزی از این مسئله نمی‌گویند.
اگر مالک وسیله نقلیه اقدام به تعویض اتاق خودرو به شکل غیرقانونی کند، پلیس راهور وسیله را به ناجا گزارش خواهد کرد. بعد از بررسی‌هایی که صورت می‌گیرد، مالک باید از یک-چهارم هزینه‌ای که بابت تعمیرات پرداخته تا یک-هشتم جریمه شود.
بنابراین، اگر قرار است که خودرویی دست‌دوم بخرید، حتما باید به اتاقک آن دقت کنید. برخی از شواهد ناشی از تعویض اتاق خودرو کاملا مشهود هستند اما در برخی از موارد هم نیاز به وجود کارشناسی وجود دارد که بتواند متوجه عوض‌شدن و مونتاژ اتاق خودرو باشد. پس اگر قصد خرید دارید، حتما از کارشناسان خبره کمک بگیرید.
راهنمای تشخیص خودروی اتاق تعویض
یکی از دغدغه‌های بزرگی که افراد به هنگام خرید خودروی دست دوم دارند، این است که آیا با خودرویی روبه‌رو هستند که اتاقش تعویض شده است یا خیر. راه‌هایی برای شناخت و تشخیص ماشین اتاق تعویض وجود دارد. در ادامه به این روش‌ها اشاره می‌کنیم:
بررسی اصالت خودرو
شماره شاسی روی بدنه خودرو را بررسی کنید؛ این راه خوبی برای تشخیص وضعیت اتاق خودروست. شماره بدنه یا شاسی که در کارخانه روی بدنه خودرو حک می‌شود با شماره‌ای که بعدا و پس از تعویض اتاق روی بدنه جای خوش می‌کند، کاملا متفاوت است.
در واقع، حک‌کردن این شماره به‌طور دستی اصلا ممکن نیست چون شماره شاسی حک‌شده از سوی کارخانه دارای چیدمان، اندازه و فونت مخصوصی است که امکان جعل‌کردن آن وجود ندارد.
هر خودرو بنا به مدلی که دارد، پلیت فلزی خاصی در آن موجود است که شماره شاسی رویش ثبت و حک می‌شود. این پلِیت برای بعضی از خودروها در ستون وسط حک می‌شود و برای بعضی دیگر سمت چپ داخلی کاپوت یا نقاط دیگر اتاق خودرو.
پس اگر بدانید که این شماره در کدام نقطه از هر خودرو حک می‌شود، تا حد زیادی می‌توانید متوجه شوید که با یک ماشین اتاق تعویض روبه‌رو هستید یا خیر. در بیشتر مواقع هم امکان این وجود ندارد که شماره شاسی به‌تمیزی همتای فابریک و اصلی‌اش از کار دربیاید. پس با بررسی این موضوع تا حد زیادی می‌توانید مُچ متقلبان را بگیرید.
نگاهی به شاسی و سطح پایین خودرو
اتاق ماشین روی شاسی و لاستیک اتاق نصب می‌شود. پس وضعیت شاسی، لاستیک‌های اتاق و پیچ‌هایی که در این نواحی به‌کار رفته‌اند هم به‌خوبی بررسی کنید. به پیچ‌های نصب اتاق خودرو نگاهی داشته باشید و ببینید که وضعیت طبیعی است؟ همه‌چیز تمیز و مرتب به نظر می‌رسد یا خیر؟
اگر شاسی خودرویی صدمه ببیند، خط‌‌وخش و خراش‌هایی در سراسر آن وجود خواهد داشت. اینجاست که نیاز به رنگ‌کردن شاسی برای پوشاندن عیب‌ها به وجود می‌آید. اما این رنگ ماجرا را لو می‌دهد و مشخص می‌کند که خودرویی که مقابلتان است، ماشین اتاق تعویض است.
زمانی که اتاق خودرو تعویض می‌شود، وضعیت لاستیک اتاق و پیچ‌ها نشان می‌دهند که با قطعاتی فابریک روبه‌رو نیستید. البته پوشاندن و عوض‌کردن پیچ‌های اتاق و سمباده‌زدن و رنگ‌کاری برای اینکه این بخش‌ها نو و سالم به نظر برسد، تا حد زیادی تشخیص ماشین اتاق تعویض را دشوار می‌کند.